Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Kielcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Beata Piwko

Sędziowie: SSO Cezary Klepacz

SSO Rafał Adamczyk (spr.)

Protokolant: sekr. sądowy Karolina Chrapkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2015 r. w Kielcach na rozprawie

sprawy z powództwa P. L.

przeciwko A. N.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Sandomierzu

z dnia 26 września 2014 r. sygn. I C 363/12

zmienia zaskarżony wyrok w całości i uchyla wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Sandomierzu z dnia 16 października 2012 roku sygn. akt I C 363/12 i oddala powództwo; zasądza od P. L. na rzecz A. N. kwotę (...) (jeden tysiąc dwieście siedemnaście) złotych tytułem kosztów procesu, nakazuje pobrać od P. L. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Sandomierzu kwotę 562,55 (pięćset sześćdziesiąt dwa 55/100 ) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych; oddala wniosek P. L. o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 79/15

UZASADNIENIE

Powód P. L. domagał się zasądzenia od pozwanego A. N. kwoty 10000 zł z ustawowymi odsetkami oraz kosztami procesu. Wskazał, że na dochodzoną pozwem kwotę składa się kwota 7000 zł stanowiąca równowartość niewłaściwie wykonanej przez pozwanego przydomowej oczyszczalni ścieków dla domu jednorodzinnego oraz kwota 3000 zł stanowiąca równowartość poniesionych przez powoda kosztów napraw hydraulicznych i usuwania awarii.

Wyrokiem zaocznym z dnia 16 października 2012 r. Sąd Rejonowy w Sandomierzu zasądził od A. N. na rzecz P. L. kwotę 10000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 3 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 1717 zł tytułem kosztów procesu a także nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności.

W sprzeciwie od wyroku zaocznego pozwany domagał się uchylenia wyroku zaocznego i oddalenia powództwa w całości oraz zasadzenia kosztów procesu. Zarzucił, że prawidłowo wykonał ekologiczną przydomową oczyszczalnię ścieków dla powoda. Zgłosił także zarzut przedawnienia roszczenia.

Wyrokiem z dnia 26 września 2014 r. Sąd Rejonowy w Sandomierzu zasądził od A. N. na rzecz P. L. kwotę 10000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 2 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty (punkt I); zasądził od A. N. na rzecz P. L. kwotę 4657,01 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (punkt II); nakazał ściągnąć od pozwanego A. N. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Sandomierzu kwotę 562,55 zł tytułem kosztów sądowych (punkt III).

Sąd Rejonowy ustalił, że w 2007 r. pracownicy firmy (...) dokonali montażu przydomowej oczyszczalni ścieków na nieruchomości P. L. w S. – M. przy ulicy (...), za co powód zapłacił pozwanemu kwotę 7000 zł. W sierpniu 2011 r. powód zamieszkał w domu przy ulicy (...) i rozpoczął korzystanie z ekologicznej oczyszczalni ścieków. W miesiącach zimowych instalacje oczyszczalni zapychały się i zamarzały, problem ten powtarzał się wielokrotnie. Pozwany nie zareagował na wezwanie powoda do dokonania przeglądu technicznego kanalizacji oczyszczalni i doprowadzenia jej do stanu zgodnego z projektem, nie odpowiedział też na wniosek o zawezwanie do próby ugodowej złożony w kwietniu 2012 r. w Sądzie Rejonowym dla Lublina - Zachód w L.. Opierając się na opinii biegłego J. J., Sąd pierwszej instancji przyjął, że oczyszczalnia ścieków na działce powoda została wykonana nieprawidłowo, nie nadaje się do użytkowania, posiada istotne wady i wymaga generalnej przebudowy. Zdaniem Sądu Rejonowego, zasadne było zatem zasądzenie na rzecz powoda kwoty 7000 zł zapłaconej wykonawcy przez P. L., bowiem z opinii biegłego wynikało, iż demontaż i ponowny montaż oczyszczalni to koszt minimum 8100 zł. Ponadto Sąd uznał za zasadne zasądzenie kwoty 2000 zł jako należności uiszczonych przez P. L. S. K. przy dwukrotnym usuwaniu awarii oczyszczalni. Sąd Rejonowy powołał przepis art. 321 § 1 k.p.c., podnosząc, iż nie mógł zasądzić ponad żądanie. Jako podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu i kosztach sądowych Sąd pierwszej instancji wskazał przepis art. 98 k.p.c. i art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Pozwany wniósł apelację od powyższego wyroku. Zaskarżył w całości orzeczenie Sądu Rejonowego, zarzucając:

1. naruszenie przepisów postępowania - art. 217 k.p.c. w związku z art. 227 k.p.c., art. 232 k.p.c., art. 278 § 1 k.p.c. i art. 286 k.p.c.

- przez pominięcie złożonego wniosku dowodowego z opinii innego biegłego w sytuacji, gdy jedyna opinia biegłego była sporządzona w atmosferze wyraźniej niechęci do pozwanego, zawierała całkowicie błędne ustalenia nie zawsze opierane na faktach, lecz na przypuszczeniach biegłego; ponadto opinia jest niejasna, nieweryfikowalna i dowolna,

- przez przekroczenie dowolności w ocenie wiarygodności wyjaśnień powoda, iż wydatkował on na naprawy oczyszczalni kwotę 2000 zł, chociaż powód twierdził, że nie posiada na te okoliczności faktury ani rachunku za usługę;

2. nierozpoznanie przez Sąd zgłoszonego przez pozwanego zarzutu przedawnienia roszczenia - w sytuacji gdy od wykonania oczyszczalni w 2007 r. do zawezwania do próby ugodowej minęło pięć lat, natomiast zgodnie z art. 646 k.c. roszczenie przedawniło się z upływem dwóch lat, a bez znaczenia jest fakt, że powód zaczął użytkować oczyszczalnię dopiero w 2011 r.

Wskazując na powyższe zarzuty, pozwany domagał się zmiany zaskarżonego wyroku przez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenia na rzecz pozwanego kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, ewentualnie wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie spray do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja doprowadziła do zmiany zaskarżonego wyroku w sposób wskazany w sentencji wyroku Sądu Okręgowego, chociaż nie wszystkie zarzuty apelacji okazały się zasadne.

Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w wyniku oceny dowodów, która nie pozostaje w sprzeczności z regułami logicznego myślenia, właściwego kojarzenia faktów czy z zasadami doświadczenia życiowego oraz nie wykracza poza uprawnienia wynikające z przepisu art. 233 § 1 k.p.c. Ustalenia Sądu pierwszej instancji nie budzą przy tym wątpliwości co do ich zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy i dlatego Sąd Okręgowy akceptuje je i przyjmuje za podstawę własnego rozstrzygnięcia. Sąd Rejonowy nie naruszył przepisów art. 217 k.p.c. w związku z art. 227 k.p.c., art. 232 k.p.c., art. 278 § 1 k.p.c. i art. 286 k.p.c. Opinia biegłego, tak jak inne dowody, podlega ocenie według art. 233 k.p.c., jednak - co odróżnia ją pod tym względem - to szczególne dla tego dowodu kryteria weryfikacji, które stanowią: poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania sformułowanego w niej stanowiska oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen, a także zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej. Opinia biegłego nie może być dyskwalifikowana bez posłużenia się wiedzą specjalistyczną (por. wyrok Sądu Najwyższego z 7 lipca 2005 r., II UK 277/04, OSNP 2006/5-6/97). Sama zatem polemika pozwanego oraz dezaprobata wobec wniosków biegłego w zakresie wadliwości wykonania przydomowej oczyszczalni ścieków nie podważa wiarygodności tego dowodu. Dopiero gdyby opinia biegłego nie była jasna, kategoryczna czy też przekonująca, byłoby możliwe dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego, czego domagał się skarżący. Okoliczność, iż opinia biegłego nie ma treści odpowiadającej stronie - zwłaszcza w sytuacji, gdy biegły J. J. złożył na rozprawie w dniu 26 września 2014 r. obszerne ustne wyjaśnienia do opinii, odniósł się do zarzutów A. N. (k. 222v – 223v), wyjaśnił sporne kwestie, a pozwany nie zgłaszał dalszych zarzutów do opinii - nie stanowi dostatecznego uzasadnienia dla przeprowadzenia dowodu z kolejnych opinii. Słusznie zatem Sąd Rejonowy przypisał dowodowi z opinii biegłego J. J. walor wiarygodności i ocena Sądu w tym zakresie nie jest sprzeczna z dyrektywami art. 233 § 1 k.p.c. Potrzeba opinii innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 3 września 2008 r., I UK 91/08, LEX nr 785520). Wbrew zarzutom skarżącego, nieprzedstawienie przez powoda faktur czy rachunków za naprawy instalacji oczyszczalni wykonane przez S. K. nie wyłączało ustalenia kwot wydatkowanych na ten cel za pomocą innych środków dowodowych – zeznań S. K. (k. 92v – 93) i zeznań P. L. (k. 224), co prawidłowo uczynił Sąd pierwszej instancji.

Zasadny jest natomiast zgłoszony przez A. N. zarzut przedawnienia roszczenia. Stosownie do art. 646 k.c., roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem lat dwóch od dnia oddania dzieła, a jeżeli dzieło nie zostało oddane - od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy miało być oddane. W niniejszej sprawie pozostawało poza sporem, że oddanie dzieła - montaż przydomowej oczyszczalni ścieków na nieruchomości P. L. przez firmę pozwanego – nastąpiło w sierpniu 2007 r. Od tego zatem czasu należy liczyć termin przedawnienia roszczeń z umowy o dzieło, który upłynął w sierpniu 2009 r. Tym samym zawezwanie pozwanego do próby ugodowej w kwietniu 2012 r. i wniesienie pozwu o zapłatę w dniu 11 lipca 2012 r. nastąpiło po upływie terminu przedawnienia roszczenia, a A. N. – stosownie do art. 117 § 2 k.c. – mógł się uchylić od zaspokojenia roszczenia. Nie zasługuje na uwzględnienie stanowisko zaprezentowane przez powoda na rozprawie apelacyjnej, że zgłoszenie zarzutu przedawnienia w niniejszej sprawie jest sprzeczne z przepisem art. 5 k.c. Uznanie zarzutu przedawnienia za nadużycie prawa i uwzględnienie przez sąd przedawnionego roszczenia możliwe jest jedynie wyjątkowo, gdy indywidualna ocena okoliczności w rozstrzyganej sprawie wskazuje, iż opóźnienie w dochodzeniu przedawnionego roszczenia jest wywołane szczególnymi przesłankami uzasadniającymi to opóźnienie i nie jest ono nadmierne (por. wyrok Sądu Najwyższego z 14 grudnia 2011 r., I CSK 238/11, LEX nr 1129070). P. L. nie wykazał, aby jego bezczynność w dochodzeniu roszczenia była usprawiedliwiona wyjątkowymi okolicznościami (za takie nie może być bowiem uznane zamieszkanie na nieruchomości i rozpoczęcie korzystania z oczyszczalni dopiero po czterech latach od jej wykonania), a zawezwanie pozwanego do próby ugodowej nastąpiło po prawie trzech latach od przedawnienia roszczenia – stąd opóźnienie w dochodzeniu roszczenia było znaczące.

Z przyczyn wskazanych wyżej, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., uwzględniając treść art. 347 k.p.c., zmienił zaskarżony wyrok w całości, uchylił wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Sandomierzu z dnia 16 października 2012 r., sygn. akt I C 363/12 i oddalił powództwo. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sporu, zmianie podlegało również rozstrzygnięcie o kosztach procesu. Poniesione przez pozwanego koszty obejmowały wynagrodzenie będącego radcą prawnym pełnomocnika (1200 zł) i opłatę skarbową od dokumentu pełnomocnictwa (17 zł), a o ich zwrocie Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 2 ust. 1 i 2 i § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 490). Z uwagi na oddalenie powództwa, Sąd Okręgowy na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity Dz. U. z 2014 r., poz. 1025 ze zmianami) w związku z art. 98 k.p.c. nakazał pobrać od P. L. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Sandomierzu kwotę 562,55 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Powód przegrał sprawę w drugiej instancji, zatem jego wniosek o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego podlegał oddaleniu – na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c.